ห้องนิทรรศการ
นิทรรศการภายในนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ทั้งหมดมี 9 ห้อง แต่ละห้องแทนความหมายด้วยนพรัตน์ทั้ง 9 ชนิด สื่อถึง “อัญมณี แห่งมหานคร” เพียงย่างก้าวเข้าสู่อาคารจะพบกับหน้าจอ LED WALL ขนาดใหญ่ มีฝูงนกบินออกมาต้อนรับ สะท้อนภาพความรุ่งเรืองแห่งกรุงรัตนโกสินทร์

จุดเริ่มต้น
จุดเริ่มต้น
อุโมงค์เวลา
ลำดับเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ต่าง ๆ ทั้งในและต่างประเทศ นับแต่ครั้งสร้างกรุงรัตนโกสินทร์จนถึงปัจจุบัน เสมือนการเข้าสู่อุโมงค์แห่งการย้อนเวลา
ห้องที่ 1
ห้องที่ 1
รัตนโกสินทร์เรืองโรจน์
แทนด้วยอัญมณีเพชร ด้วยพระราชอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทรงประกอบพระราชกรณียกิจนานัปการเพื่อความเจริญรุ่งเรืองแก่กรุงรัตนโกสินทร์ตราบจนปัจจุบัน
ห้องที่ 2
ห้องที่ 2
เกียรติยศแผ่นดินสยาม
แทนด้วยอัญมณีบุษราคัม สีเหลืองทองแสดงถึงคุณค่าแห่งสถาปัตยกรรม ศิลปกรรม ของพระบรมมหาราชวัง และวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ผ่านแบบจำลองพระบรมมหาราชวังที่สมบูรณ์ที่สุด และพระแก้วมรกตในเครื่องทรงที่ครบทั้ง 3 ฤดูในคราวเดียว
ห้องที่ 3
ห้องที่ 3
เรืองนามมหรสพศิลป์
แทนด้วยโกเมน อัญมณีสีแดงสื่อถึงความบันเทิงเบิกบานของมหรสพและการละเล่นของไทย ซึ่งพระมหากษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ได้ทรงอุปถัมภ์ตลอดจนทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดแสดงมหรสพและการละเล่นต่าง ๆ ในหลากหลายโอกาส เพื่อบำรุงขวัญเหล่าประชา
ห้องที่ 4
ห้องที่ 4
ลือระบิลพระราชพิธี
แทนด้วยอัญมณีมุกดาหาร สัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์ ด้วยสีขาวอันนุ่มนวลงดงามเปรียบเสมือนพระราชพิธีที่จัดขึ้นด้วยความบริสุทธิ์ทั้งกายใจ ก่อให้เกิดสิริมงคลอันดีงาม ผู้ชมจะได้เรียนรู้ถึงความเป็นมาของพระราชพิธี ที่คู่สังคมไทยมาช้านาน อาทิ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
ห้องที่ 5
ห้องที่ 5
สง่าศรีสถาปัตยกรรม
แทนด้วยไพฑูรย์ อัญมณีที่มีคุณสมบัติเด่นในเรื่องความคงทน สะท้อนผ่านวัง วัด บ้าน งดงามตระหง่านผ่านกาลเวลา แม้รูปแบบสถาปัตยกรรมจะวิวัฒน์ไปตามกาลสมัย ส่งผลให้การดำเนินชีวิตต้องพัฒนาอย่างสอดคล้องเพื่อรับความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีที่เข้ามา แต่ยังคงคุณค่าและความงามไว้ไม่เสื่อมคลาย
ห้องที่ 6
ห้องที่ 6
ดื่มด่ำย่านชุมชน
แทนด้วยอัญมณีเพทาย สื่อถึงชุมชนรอบเกาะรัตนโกสินทร์ ที่แม้กาลเวลาจะผันเปลี่ยนไปตามยุคสมัย แต่ยังคงรักษาอัตลักษณ์แห่งวิถีชีวิตของชุมชนไว้อย่างยั่งยืน
ห้องที่ 7
ห้องที่ 7
เยี่ยมยลถิ่นกรุง
เปรียบเสมือนอัญมณีมรกตสีเขียว สีแห่งความอุดมสมบูรณ์ หมายมุ่งให้ผู้เข้าชมทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติรู้สึกเพลิดเพลินไปกับสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมบนเกาะรัตนโกสินทร์ ทั้งยามกลางวันและกลางคืน สัมผัสกับมนต์เสน่ห์ของสถานที่ท่องเที่ยวที่หลากหลาย น่าหลงใหลจนยากลืมเลือน
ห้องที่ 8
ห้องที่ 8
เรืองรุ่งวิถีไทย
แทนด้วยอัญมณีทับทิม สะท้อนความเจริญรุ่งเรืองของยุครัตนโกสินทร์ วิถีชีวิตแห่งภูมิปัญญา ศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ตั้งแต่ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ จวบจนปัจจุบัน
ห้องที่ 9
ห้องที่ 9